پزشک احمد احمدی یکی از شخصیت های تاریخی است که نام وی با جنایات و قتل های سیاسی در دوران رضاشاه پهلوی مرتبط است. وی که به عنوان پزشک تجربی و پرستار در بیمارستان ها و زندان ها فعالیت می کرد، متهم به قتل چندین شخصیت برجسته سیاسی و اجتماعی است که شاخص ترین آنها عبارتند از:
عبدالحسین تیمورتاش: وزیر دربار و یکی از قدرتمندترین چهره‌های سیاسی ایران در دوره پهلوی اول، در ۹ مهرماه ۱۳۱۲ در زندان قصر به دست پزشک احمدی، پزشک زندان، کشته شد.
تیمورتاش در سال ۱۳۱۲ به جرم رشوه‌خواری و خیانت به کشور به پنج سال زندان محکوم شد. او در زندان تحت فشار شدید قرار داشت و به گفته برخی منابع، مورد شکنجه نیز قرار گرفته بود.
در روز مرگ تیمورتاش، پزشک احمدی به بهانه معاینه پزشکی ، او را به اتاق خود دعوت کرد. در آنجا، پزشک احمدی به تیمورتاش آمپول هوا تزریق کرد که منجر به مرگ او شد.
مرگ تیمورتاش، به دستور رضاشاه صورت گرفته بود. رضاشاه که از قدرت و نفوذ تیمورتاش در هراس بود، می‌خواست از شر او خلاص شود.
جعفرقلی خان سردار اسعد: یکی از رهبران ایل بختیاری و از فاتحان تهران در جریان انقلاب مشروطه بود. او در سال ۱۳۱۳ درحالیکه هنوز وزارت جنگ را برعهده داشت، به دستور رضاشاه دستگیر شد و چندی بعد توسط پزشک احمدی در زندان قصر به قتل رسید.
جعفرقلی خان در آبان ۱۳۱۲ به همراه جمعی از سران بختیاری دستگیر و روانه زندان شد. او پس از پنج ماه بازداشت، در ۹ فروردین ۱۳۱۳ به طرز مشکوکی در سن ۵۴ سالگی درگذشت.
علت مرگ جعفرقلی خان هرگز به طور قطع مشخص نشد، اما شواهد موجود حاکی از آن است که او توسط پزشک احمدی به قتل رسیده است. پزشک احمدی به بهانه معاینه پزشکی، به جعفرقلی خان آمپول هوا تزریق کرد که منجر به مرگ او شد.
در مورد انگیزه رضاشاه از قتل جعفرقلی خان، اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند که رضاشاه از قدرت و نفوذ جعفرقلی خان در هراس بود و می‌خواست از شر او خلاص شود. برخی دیگر معتقدند که رضاشاه می‌خواست با قتل جعفرقلی خان، سایر مخالفان خود را بترساند.
محمد فرخی یزدی: شاعر و روزنامه‌نگار آزادیخواه، در ۲۵ مهرماه ۱۳۱۸ در زندان قصر به دستور رضاشاه به قتل رسید.
فرخی یزدی به دلیل انتقادات تند و گزنده‌اش از رضاشاه و رژیم پهلوی، بارها دستگیر و زندانی شد. او در سال ۱۳۱۶ به جرم «اسائه ادب به بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی» به دو سال زندان محکوم شد.
فرخی یزدی در زندان نیز به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد و اشعاری در انتقاد از رضاشاه سرود. این اشعار باعث خشم رضاشاه شد و او دستور قتل فرخی را صادر کرد.
در ۲۵ مهرماه ۱۳۱۸، پزشک احمدی، پزشک زندان قصر، به بهانه معاینه پزشکی، به فرخی آمپول هوا تزریق کرد که منجر به مرگ او شد.
تقی ارانی: یکی از بنیانگذاران حزب کمونیست ایران، در ۱۴ بهمن ۱۳۱۸ در زندان قصر درگذشت. علت مرگ او بیماری تیفوس اعلام شد، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد او توسط پزشک احمدی به قتل رسیده است.
ارانی در سال ۱۳۱۸ به همراه ۱۴ نفر دیگر به اتهام اقدام علیه امنیت ملی دستگیر و زندانی شد. او در زندان تحت فشار شدید قرار داشت و به گفته برخی منابع، مورد شکنجه نیز قرار گرفته بود.
در روز مرگ ارانی، او دچار تب شدید و درد در بدن شده بود. پزشک زندان پس از معاینه او، تشخیص تیفوس داد. ارانی در بیمارستان زندان بستری شد، اما پس از چند روز درگذشت.
اولیای بهداری زندان نیز گواهی دادند که او در اثر ابتلا به بیماری تیفوس جان خود را از دست داده‌است.
با این حال، برخی شواهد وجود دارد که نشان می‌دهد ارانی به قتل رسیده است. این شواهد عبارتند از
- ارانی در روز مرگ خود تحت فشار شدید قرار داشت و به گفته برخی منابع، مورد شکنجه نیز قرار گرفته بود.
- پزشک احمدی، پزشک زندان قصر، در روز مرگ ارانی، در بیمارستان زندان حضور داشت.
- پزشک احمدی، پس از مرگ ارانی، از زندان فرار کرد.
- گواهی فوت ارانی، که توسط پزشک احمدی صادر شده بود، مشکوک بود.
- پزشک احمدی، پیش از این نیز به قتل زندانیان متهم شده بود.
این شواهد نشان می‌دهد که تقی ارانی به قتل رسیده است.
فرجام پزشک احمدی:
پزشک احمد احمدی در سال ۱۳۲۲ به دستور دادگاه نظامی به اتهام قتل عمدی چندین زندانی سیاسی مانند عبدالحسین تیمورتاش، جعفرقلی خان سردار اسعد و محمد فرخی یزدی محاکمه و اعدام شد. وی در دادگاه توسط احمد کسروی دفاع شد که با استناد به مدارک و شهادت‌ها، خواستار تبرئهٔ او شد. اما دادگاه با رد دفاعیات کسروی، حکم اعدام را صادر کرد. پزشک احمدی در ۳۰ بهمن ۱۳۲۲ در میدان توپخانه تهران به دار آویخته شد
سخنان پزشک احمدی قبل از اجرای اعدام:
«ای مردم من قاتل نیستم، یگانه گناهم اینه که دستور مافوقم را اجرا کرده‌ام و حالا چون از همه ضعیف‌ترم، همه چیز به گردن من افتاده، قاتل اصلی سرتیپ مختار و خود رضا شاهه
_
ابوالقاسم کریمی
ورامین
10/اسفند/1401
