شعبان جعفری ملقب به شعبون بی مخ، باستانی‌کار و زورخانه‌دار ایرانی بود که در سال ۱۳۰۰ در تهران متولد شد. او در کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ که منجر به سقوط دولت ملی دکتر محمد مصدق و بازگشت محمدرضا پهلوی شد، نقش مهمی داشت. او با استخدام گروهی از ارازل و اوباش ، با سردادن شعار و طرفداری از شاه و مخالفت با مصدق و آزار و ازیت موافقان دولت وقت، خیابان‌های تهران را به آشوب کشید و با نیروهای ارتش و روحانیون علیه مصدق همکاری کرد. او خود را از مریدان آیت‌الله کاشانی و از حامیان گروه فدائیان اسلام می‌دانست، اما در عمل با آن‌ها مخالفت می‌کرد. او مدعی بود که در روز کودتا تا ظهر در زندان شهربانی بوده و نقشی در آن نداشته است، اما این ادعا با شواهد تاریخی در تناقض است.
شعبان جعفری پس از کودتا به شهرت رسید و در فعالیت‌های سیاسی و انتخاباتی شرکت کرد. او همچنین زورخانه‌ای را تأسیس کرد و به کشتی‌گیری و باستانی‌کاری ادامه داد. او علاقه‌اش به شاه و شاه‌دوستی‌اش را هرگز پنهان نکرد و در جریان انقلاب اسلامی از ایران گریخت و هیچگاه حاضر به عذرخواهی و پذیرش اشتباهات خود نشد. او در سال ۱۳۸۵ و در سالروز کودتای ۲۸ مرداد در شهر سنتا مونیکا واقع در ایالت کالیفرنیای آمریکا درگذشت و در همان‌جا دفن شد
شعبان جعفری یکی از شخصیت‌های جنجالی تاریخ معاصر ایران است که نقش‌آفرینی‌اش در کودتای ۲۸ مرداد برای همیشه در حافظه مردم باقی خواهد ماند. او در کتاب خاطرات خود که با کوشش هما سرشار منتشر شد، از زندگی و فعالیت‌های خود پرده برداری کرده است. این کتاب که سرشار از ابهام است و با شواهد تاریخی همسو نیست ، مورد نقد و بررسی تاریخ‌دانان و منتقدان قرار گرفته است.
_
ابوالقاسم کریمی
ورامین
28/مرداد/1401
