در 30 آوریل 1970، ایالات متحده آمریکا به دستور رئیس جمهور ریچارد نیکسون، یک حمله نظامی گسترده به کشور بی‌طرف کامبوج آغاز کرد. این اقدام، که به طور رسمی به عنوان «عملیات تجاوز به کامبوج» یا «حمله کامبوج» شناخته می‌شود، با هدف نابودی پناهگاه‌ها و پایگاه‌های تدارکاتی نیروهای ویتنام شمالی و جبهه آزادی‌بخش ملی ویتنام جنوبی (ویت‌کنگ‌ها) که از خاک کامبوج برای انجام عملیات در ویتنام جنوبی استفاده می‌کردند، صورت گرفت. این حمله، با وجود اهداف نظامی اعلام‌شده، با انتقادات شدید داخلی و بین‌المللی مواجه شد و به تشدید و گسترش جنگ ویتنام به کشورهای همسایه منجر گردید.
30 آوریل 1970: حمله نظامی آمریکا به کامبوج – گسترش جنگ ویتنام
در 30 آوریل 1970، ایالات متحده آمریکا به دستور رئیس جمهور ریچارد نیکسون، یک حمله نظامی گسترده به کشور بی‌طرف کامبوج آغاز کرد. این اقدام، که به طور رسمی به عنوان «عملیات تجاوز به کامبوج» یا «حمله کامبوج» شناخته می‌شود، با هدف نابودی پناهگاه‌ها و پایگاه‌های تدارکاتی نیروهای ویتنام شمالی و جبهه آزادی‌بخش ملی ویتنام جنوبی (ویت‌کنگ‌ها) که از خاک کامبوج برای انجام عملیات در ویتنام جنوبی استفاده می‌کردند، صورت گرفت. این حمله، با وجود اهداف نظامی اعلام‌شده، با انتقادات شدید داخلی و بین‌المللی مواجه شد و به تشدید و گسترش جنگ ویتنام به کشورهای همسایه منجر گردید.
زمینه و دلایل حمله:
در اواخر دهه 1960، کامبوج تحت حکومت شاهزاده نورودوم سیهانوک تلاش می‌کرد تا بی‌طرفی خود را در بحبوحه جنگ ویتنام حفظ کند. با این حال، مناطق شرقی کامبوج به تدریج به پناهگاه امن و مسیر تدارکاتی برای نیروهای ویتنام شمالی و ویت‌کنگ‌ها تبدیل شده بود. این نیروها از این مناطق برای استراحت، سازماندهی مجدد و انتقال تجهیزات و نیرو به داخل ویتنام جنوبی استفاده می‌کردند.
دولت آمریکا، به رهبری نیکسون که وعده «ویتنامی‌سازی» جنگ و خروج تدریجی نیروهای آمریکایی را داده بود، استدلال می‌کرد که این پناهگاه‌ها تهدیدی جدی برای نیروهای آمریکایی و ویتنام جنوبی محسوب می‌شوند و برای موفقیت در خروج از جنگ، باید نابود شوند. همچنین، نیکسون امیدوار بود که با این حمله، فشار بر ویتنام شمالی برای مذاکره جدی‌تر بر سر پایان جنگ افزایش یابد.
شرح حمله:
حمله به کامبوج در 30 آوریل 1970 آغاز شد و شامل اعزام نیروهای زمینی آمریکایی و ویتنام جنوبی، پشتیبانی هوایی گسترده و حملات توپخانه‌ای به مناطق مختلف در داخل خاک کامبوج بود. این عملیات عمدتاً مناطق مرزی کامبوج با ویتنام جنوبی را هدف قرار داد.
نیروهای آمریکایی و ویتنام جنوبی به مدت حدود دو ماه در داخل کامبوج به عملیات پرداختند. آن‌ها موفق شدند برخی از پایگاه‌ها و انبارهای تدارکاتی ویتنام شمالی را کشف و منهدم کنند. با این حال، بسیاری از نیروهای ویتنام شمالی پیش از رسیدن نیروهای مهاجم، از منطقه خارج شده بودند.
واکنش‌ها و پیامدها:
حمله به کامبوج با واکنش‌های تند و گسترده‌ای در داخل آمریکا و در سطح بین‌المللی مواجه شد:
- اعتراضات داخلی در آمریکا: اعلام حمله به کامبوج موجی از اعتراضات دانشجویی و ضد جنگ را در سراسر ایالات متحده برانگیخت. تظاهرات بزرگی در دانشگاه‌ها برگزار شد و در برخی موارد، مانند کشتار دانشگاه ایالتی کنت در اوهایو، به خشونت کشیده شد. بسیاری از آمریکایی‌ها این اقدام را گسترش غیرقانونی جنگ به یک کشور بی‌طرف می‌دانستند.
- افزایش تنش‌ها در منطقه: حمله به کامبوج نه تنها به پایان جنگ ویتنام کمک نکرد، بلکه باعث بی‌ثباتی بیشتر در منطقه جنوب شرق آسیا شد. این اقدام به تقویت جنبش‌های کمونیستی در کامبوج، به ویژه خمرهای سرخ به رهبری پل پوت، کمک کرد و زمینه را برای جنگ داخلی وحشتناک کامبوج و نسل‌کشی‌های بعدی فراهم آورد.
- انتقادات بین‌المللی: بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی حمله آمریکا به کامبوج را نقض حاکمیت ملی این کشور و اقدامی غیرقانونی تلقی کردند.
- تضعیف حمایت کنگره از نیکسون: این حمله باعث افزایش شکاف بین دولت نیکسون و کنگره آمریکا شد و منجر به تصویب قطعنامه‌هایی برای محدود کردن اختیارات رئیس جمهور در زمینه اقدامات نظامی خارجی گردید.
- خروج نیروهای آمریکایی: تحت فشار افکار عمومی و کنگره، نیروهای آمریکایی پس از حدود دو ماه از کامبوج خارج شدند، اما حملات هوایی آمریکا به این کشور تا سال 1973 ادامه یافت.
نتیجه‌گیری:
حمله نظامی آمریکا به کامبوج در 30 آوریل 1970، یک تصمیم بحث‌برانگیز در بحبوحه جنگ ویتنام بود. با وجود اهداف تاکتیکی اعلام‌شده، این اقدام نه تنها نتوانست به طور مؤثری به تضعیف نیروهای ویتنام شمالی کمک کند، بلکه منجر به گسترش جنگ به یک کشور بی‌طرف، بی‌ثباتی منطقه‌ای، افزایش تلفات انسانی و موجی از اعتراضات داخلی و بین‌المللی شد. این حمله، نمونه‌ای از چگونگی گسترش ناخواسته درگیری‌های نظامی و پیامدهای ناگوار مداخلات خارجی در امور داخلی کشورها به شمار می‌رود و همچنان به عنوان یک نقطه تاریک در تاریخ سیاست خارجی آمریکا مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
