دهم اردیبهشت ماه، یادآور میلاد خورشیدی در آسمان موسیقی سنتی ایران است؛ سالروز تولد غلامحسین بنان، خواننده‌ای بی‌بدیل و صاحب سبکی منحصربه‌فرد که با صدای مخملین، تحریرهای دلنشین و حس و حال بی‌نظیرش، روح تازه‌ای به موسیقی اصیل ایرانی بخشید و جایگاهی ابدی در قلب علاقه‌مندان به این هنر والا یافته است.
دهم اردیبهشت، سالروز تولد بی‌همتای آواز ایران، استاد غلامحسین بنان (1290 خورشیدی)
دهم اردیبهشت ماه، یادآور میلاد خورشیدی در آسمان موسیقی سنتی ایران است؛ سالروز تولد غلامحسین بنان، خواننده‌ای بی‌بدیل و صاحب سبکی منحصربه‌فرد که با صدای مخملین، تحریرهای دلنشین و حس و حال بی‌نظیرش، روح تازه‌ای به موسیقی اصیل ایرانی بخشید و جایگاهی ابدی در قلب علاقه‌مندان به این هنر والا یافته است.
زندگی و دوران کودکی:
غلامحسین بنان در دهم اردیبهشت سال 1290 هجری شمسی (برابر با 8 مه 1911 میلادی) در تهران و در خانواده‌ای اهل هنر و ادب چشم به جهان گشود. پدرش، «کریم‌خان بنان الدوله نوری»، از رجال سرشناس دوره قاجار و مادرش، «بانو شرف‌الشمس»، صدایی خوش و آشنایی با موسیقی سنتی داشت. در چنین محیطی، استعداد و علاقه بنان به موسیقی از همان دوران کودکی نمایان شد.
او از سنین کودکی به فراگیری موسیقی پرداخت. نخستین استاد او مادرش بود و سپس نزد استادانی چون ناصر سیف، روح‌الله خالقی و صبا به تکمیل دانش و مهارت‌های خود در آواز و ردیف‌های موسیقی ایرانی پرداخت.
ورود به دنیای حرفه‌ای موسیقی:
نقطه عطف زندگی هنری بنان، آشنایی او با روح‌الله خالقی، آهنگساز و موسیقیدان برجسته ایران بود. خالقی که به استعداد شگرف بنان پی برده بود، او را به رادیو ایران دعوت کرد. صدای گرم و دلنشین بنان به زودی در سراسر کشور طنین‌انداز شد و او را به یکی از محبوب‌ترین خوانندگان زمان خود تبدیل کرد.
بنان در طول فعالیت هنری پربار خود، با بسیاری از آهنگسازان و نوازندگان برجسته ایران همکاری کرد و آثار ماندگاری را به دنیای موسیقی تقدیم نمود. صدای او به ویژه در اجرای تصنیف‌ها و آوازهای رادیویی، جایگاه ویژه‌ای در میان مردم یافت.
سبک آواز و ویژگی‌های منحصر به فرد:
صدای غلامحسین بنان، صدایی تنور با طنین گیرا و انعطاف‌پذیری بی‌نظیر بود. او از تحریرهای شفاف، دقیق و دلنشین بهره می‌برد که به آوازش حلاوت و جذابیت خاصی می‌بخشید. بنان در اجرای گوشه‌های مختلف موسیقی ایرانی تسلطی مثال‌زدنی داشت و با حس و حالی عمیق و تأثیرگذار آواز می‌خواند.
یکی از ویژگی‌های بارز آواز بنان، ادای صحیح کلمات و تلفظ واضح اشعار بود که باعث می‌شد شنوندگان به خوبی با مضمون و معنای شعر ارتباط برقرار کنند. او همچنین در انتخاب اشعار دقت فراوانی داشت و معمولاً از اشعار شاعران بزرگ و خوش‌قریحه بهره می‌برد.
آثار ماندگار:
غلامحسین بنان در طول دوران فعالیت هنری خود، صدها تصنیف و آواز اجرا کرد که بسیاری از آن‌ها به آثار جاودانه موسیقی ایرانی تبدیل شده‌اند. از جمله مشهورترین آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- «آمدی جانم به قربانت»
- «الهه ناز»
- «من از روز ازل»
- «تو ای پری کجایی»
- «بوی جوی مولیان»
- «خزان عشق»
- «یاد ایامی»
- «رنگ آمیزی خیال»
این آثار، با ملودی‌های زیبا و صدای سحرانگیز بنان، همچنان پس از گذشت سال‌ها، تازگی و طراوت خود را حفظ کرده‌اند و نسل به نسل به علاقه‌مندان موسیقی اصیل ایرانی منتقل می‌شوند.
تأثیر و جایگاه در موسیقی ایران:
غلامحسین بنان نه تنها یک خواننده محبوب، بلکه یک چهره تأثیرگذار در تاریخ موسیقی ایران به شمار می‌رود. او با صدای گرم و دلنشین خود، طیف وسیعی از مخاطبان را با موسیقی سنتی آشتی داد و نقش مهمی در حفظ و ترویج این هنر اصیل ایفا کرد.
بنان با سبک آواز منحصربه‌فرد خود، الهام‌بخش بسیاری از خوانندگان پس از خود شد و تأثیر عمیقی بر جریان موسیقی سنتی ایران گذاشت. او همواره به اخلاق حرفه‌ای و احترام به هنر و مخاطبان پایبند بود و شخصیتی محبوب و مورد احترام در جامعه هنری ایران داشت.
سال‌های پایانی عمر و میراث:
غلامحسین بنان در هشتم اسفند سال 1364 هجری شمسی (برابر با 27 فوریه 1986 میلادی) پس از یک دوره بیماری طولانی در تهران درگذشت. اما صدای جاودان او و آثار ارزشمندش همچنان در گوش جان علاقه‌مندان به موسیقی سنتی ایران طنین‌انداز است.
دهم اردیبهشت، سالروز تولد این اسطوره آواز ایران، فرصتی مغتنم برای گرامیداشت یاد و خاطره او و تجدید پیمان با هنر اصیل ایرانی است. صدای بنان، همچون میراثی گرانبها، برای همیشه در تاریخ موسیقی این سرزمین ماندگار خواهد ماند. یادش گرامی و نامش جاودان باد.
