۲۳ شوال زاد روز رئیسعلی دلواری: اسطورهٔ مقاومت جنوب ایران در برابر استعمار انگلیس
در ۲۳ شوال ۱۳۳۳ قمری (۱۲ شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی)، رئیسعلی دلواری، سردار شجاع تنگستانی، در راه دفاع از میهن و مقابله با اشغالگران انگلیسی به شهادت رسید. او که به‌عنوان نماد مقاومت مردمی جنوب ایران شناخته می‌شود، رهبری قیام دلیران تنگستان را در جنگ جهانی اول برعهده داشت و با وجود کمبود امکانات، ضربات سنگینی به نیروهای استعماری انگلیس وارد کرد.
زندگی و زمینهٔ تاریخی مبارزات رئیسعلی
رئیسعلی فرزند رئیس محمد دلواری، از بزرگان منطقهٔ تنگستان در استان بوشهر بود. در اوایل قرن بیستم، با شروع جنگ جهانی اول (۱۹۱۴-۱۹۱۸)، نیروهای انگلیسی به بهانهٔ مقابله با آلمان‌ها، مناطق جنوبی ایران از جمله بوشهر را اشغال کردند. دولت مرکزی ایران در آن زمان ضعیف بود و نمی‌توانست در برابر تجاوز خارجی مقاومت کند. در این شرایط، رئیسعلی دلواری به همراه یارانش قیام تاریخی خود را آغاز کرد.
جنگ‌های نامنظم و پیروزی‌های چشمگیر
رئیسعلی با تکیه بر تاکتیک‌های جنگ چریکی و استفاده از地形 آشنا، ضربات مهلکی به نیروهای انگلیسی وارد کرد. از مهم‌ترین نبردهای او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نبرد دلوار (۱۹۱۵): رئیسعلی و نیروهایش در این نبرد، با وجود سلاح‌های ابتدایی، موفق شدند انگلیسی‌ها را شکست دهند و روحیهٔ مقاومت را در مردم جنوب زنده نگه دارند.
همکاری با ژاندارمری و نیروهای محلی: او با هماهنگی افرادی مانند زایر خضرخان اهرمی، شبکهٔ مقاومت گسترده‌ای را سازماندهی کرد.
شهادت و میراث جاودان
در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴، هنگامی که رئیسعلی در حال برنامه‌ریزی برای یک حملهٔ جدید بود، توسط فردی خائن از پشت مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید. با این حال، مقاومت او الهام‌بخش مبارزات بعدی علیه استعمار شد.
رئیسعلی دلواری در حافظهٔ ملی ایران
تندیس‌ها و یادبودها: امروزه در شهرهای مختلف ایران، به‌ویژه در بوشهر و دلوار، مجسمه‌ها و خیابان‌هایی به نام او وجود دارد.
تأثیر فرهنگی: رئیسعلی به‌عنوان نماد مقاومت مردمی در ادبیات و سینمای ایران حضور پررنگی دارد.
روز ملی مبارزه با استعمار: سالگرد شهادت او در تقویم ایران به‌عنوان “روز ملی مبارزه با استعمار” گرامی داشته می‌شود.
درس‌های مبارزات رئیسعلی برای امروز
۱. تکیه بر نیروی مردمی: او نشان داد که حتی بدون پشتیبانی دولت مرکزی، مردم می‌توانند در برابر اشغالگران بایستند.
۲. اهمیت وحدت منطقه‌ای: همکاری قبایل و عشایر جنوب، کلید موفقیت‌های او بود.
۳. مقاومت در برابر زورگویان جهانی: مبارزهٔ او یادآور این است که ملت‌ها نباید در برابر زورگویی قدرت‌های بزرگ سر خم کنند.
نتیجه‌گیری
رئیسعلی دلواری نه‌تنها یک قهرمان محلی، بلکه نماد آزادگی و استقامت تمام ایرانیان است. او ثابت کرد که عشق به میهن و ایمان به حقانیت مبارزه می‌تواند بر سلاح‌های پیشرفتهٔ دشمن پیروز شود.
یادش گرامی و راهش پررهرو باد!
