یکم اردیبهشت، روز بزرگداشت سعدی؛ بلبل خوش‌الحان باغ سخن
یکم اردیبهشت ماه در تقویم ایران، روزی است که به نام بزرگداشت شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی، شاعر بی‌بدیل و استاد سخن پارسی، زینت یافته است. این روز فرصتی مغتنم است تا بار دیگر به گنجینه بی‌کران آثار این حکیم سخن‌سنج و جهانگرد فرزانه نظر افکنیم و از دریای حکمت و بلاغت او سیراب شویم.
سعدی، که در حدود سال ۵۸۵ هجری قمری در شیراز دیده به جهان گشود، نه تنها یک شاعر چیره‌دست بلکه یک اندیشمند ژرف‌نگر و جهان‌دیده بود. سفرهای طولانی او به سرزمین‌های مختلف، از حجاز و شام گرفته تا روم و هندوستان، تجربه‌های گرانبهایی را برای او به ارمغان آورد که به طرز شگفت‌انگیزی در آثارش بازتاب یافته است. او با دیدن فراز و نشیب‌های زندگی، رنج و شادی مردمان گوناگون، و تامل در احوال جهان، به درک عمیقی از ماهیت انسان و اجتماع دست یافت که عصاره آن را در قالب نظم و نثر دلنشین و پرمغز به مخاطبان خود عرضه کرد.
دو اثر جاودان سعدی، «گلستان» و «بوستان»، نه تنها شاهکارهای ادبیات فارسی محسوب می‌شوند، بلکه گنجینه‌ای از حکمت، اخلاق، و آداب معاشرت نیز به شمار می‌روند. «گلستان» با نثر مسجع و آهنگین خود و حکایت‌های کوتاه و پندآموز، تصویری روشن از جامعه زمانه و رفتارهای انسانی ارائه می‌دهد. در لابه‌لای این حکایات، درس‌های ارزشمندی در باب عدالت، انصاف، مدارا، قناعت و نیکوکاری نهفته است که همچنان پس از گذشت قرن‌ها، تازگی و طراوت خود را حفظ کرده‌اند.
«بوستان» اما، در قالب شعر و با مضامین اخلاقی و اجتماعی عمیق‌تر، به بیان آرمان‌های انسانی و فضایل اخلاقی می‌پردازد. سعدی در این اثر، با زبانی شیوا و دلنشین، به مفاهیمی چون عشق، ایثار، جوانمردی، همدردی با ضعفا و مذمت ظلم و ریاکاری می‌پردازد و خواننده را به سوی نیک‌اندیشی و نیکوکاری رهنمون می‌سازد.
شعر سعدی، فراتر از زیبایی‌های زبانی و صنایع ادبی، سرشار از مضامین انسانی و جهان‌شمول است. او با نگاهی عمیق به پیچیدگی‌های روح انسان و ظرایف روابط اجتماعی، سخنانی می‌گوید که در هر زمان و مکانی قابل درک و تامل هستند. اشعار او، چه در قالب غزل‌های عاشقانه و عارفانه و چه در قالب قصاید پندآموز، همواره بر دل نشسته و جان را صیقل می‌دهد.
بزرگداشت سعدی در اول اردیبهشت، فرصتی است برای تجدید پیمان با میراث گرانبهای این شاعر بزرگ و تلاش برای فهم و به‌کارگیری آموزه‌های او در زندگی فردی و اجتماعی. مطالعه آثار سعدی، نه تنها ما را با زبان شیرین فارسی و زیبایی‌های آن آشنا می‌سازد، بلکه دریچه‌ای نو به سوی حکمت زندگی و شناخت بهتر خود و جهان پیرامونمان می‌گشاید.
در این روز فرخنده، یاد و خاطره این بلبل خوش‌الحان باغ سخن را گرامی می‌داریم و امیدواریم که نسل‌های آینده نیز قدر این گنجینه ارزشمند را بدانند و از آن بهره‌مند شوند.
یکم اردیبهشت، روز بزرگداشت سعدی، گرامی باد.
