امروز از یک مدرسه طبیعت واقع در شهرستان شمیران بازدید کردیم.
قبلاً عرض کردم با تفکر موسسان مدارس طبیعت مشکل دارم و آن را درست نمی‌دانم. هر چند که این مدارس مفید هستند و می توانند روحیه خانواده‌ها را عوض کنند.
بچه‌ها روزهای جمعه به اتفاق والدین در مدرسه حضور پیدا می‌کنند. امروز شاهد بودم بر خلاف اصول این گونه مدارس، والدین به شدت مراقب فرزندان بودند. پدر و مادر‌ها با همان روش معمول در خانه با لطایف‌الحیل پچه‌ها را تغذیه می‌کردند و با شال و کلاه می‌پوشاندند.
نکته بسیار منفی مشاهده شده، روشن کردن آتش هیزمی و فعال نگه داشتن آن در تمام ساعاتی بود که فرزندان و والدین در مدرسه حضور داشتند. خدمه مدرسه هم در کنار رودخانه مشغول جمع‌آوری چوب‌های خشک برای روشن نگه داشتن آتش بودند. والدین و فرزندان هم در کنار آتش مشغول کباب کردن قارچ بودند. نظر یکی از مادران جوان را راجع به آتش هیزمی پرسیدم؛ معتقد بود که کار خوب و لذت.بخشی است. توضیحات مفصلی در ارتباط با مضرات آتش هیزمی دادم که گویا متقاعد شد که کار درستی نیست و این یکی از اشتباهات مدارس طبیعت است که عمومیت دارد. این اقدام از زمان شکل‌گیری تفکر کودکان، ملکه ذهن انان می.شود و دیگر امکان تغییر ان وجود نخواهد داشت.
در این بازدید احساس کردم متولیان مدارس طبیعت خیلی با اصول حاکم بر محیط زیست آشنا نیستند و این مشکل درمورد بسیاری از کوه‌نوردان و فعالان محیط زیست هم صادق است. متاسفانه آموزش یک‌سان و یک‌نواخت در این زمینه وجود ندارد. در این مدارس نگاه تعاملی بین انسان و گونه‌های دیگر بسیار ضعیف است و بیشتر شبیه بهره‌کشی از طبیعت به نفع انسان است. مربیان اجازه می دهند کودکان گل‌ها بچینند و برگ‌ها را بکنند ولی اجازه نمی‌دهند که برای مثال کودکی موی سر کودک دیگری را بکشد. چرا؟ اگر این کار بد است و کودک نباید انجام دهد، چیدن گل هم بد است و کودک باید این را بیاموزد.
این مدرسه که یک باغچه هزار متری بود دقیقا در بستر رودخانه قرار داشت. شاید گفته شود که برای یک کار خوب، چنین خلافی اشکالی ندارد ولی من معتقدم اگر رعایت قانون و عدل و عدالت نباشد نمی‌توان انرژی‌های مثبت را به بچه‌ها منتقل کرد.
مدارس طبیعت می‌تواند بسیارخوب باشد ولی متولیان و مدیران این مدارس باید قبل از تاسیس آن، اموزش درستی در این مورد ببینند تا با الفبای دقیق محیط زیست آشنا شوند. در غیر این صورت در آینده زحمات و تلاش‌ها در این زمینه به نتایج مثبتی نخواهد رسید. برای ایجاد چنین مدارسی نباید منابع طبیعی را واگذار کرد که ان هم در آینده بسیار مخرب خواهد بود. می توان قسمتی از پارک‌های بزرگ شهری را با کاشت گونه های بومی و نگه‌داری با شرایط کاملا طبیعی، به این کار اختصاص داد. پارک پردیسان برای ایجاد مدارس طبیعت شرایط بسیار ایده آلی دارد.
نادر ضرابیان
۹۶،۰۸،۱۲
