مصاحبه با یک کتابفروش سابق: دیگه کسی کتاب نمیخونه؟
مقدمه
سالها پیش، وقتی در کتابفروشی «یار مهربان» در شهر وارمین کار میکردم، با شخصی آشنا شدم که خود روزی صاحب کتابفروشی بود، اما به دلایلی مجبور به بستن آن شده بود. این مصاحبه حاصل گفتگوی های صمیمانه ای است که من با ایشان در کتابفروشی یار مهربان داشتم …
امیدوارم این گفتوگو برایتان الهامبخش باشد، یا دستکم، شما را به دنیای کتابها نزدیکتر کند.
سوال:خب، چی شد که بعد از این همه سال کتابفروشی رو تعطیل کردی؟
پاسخ: اول از همه گرونی کتاب! بعدشم… مردم دیگه اصلاً به کتاب علاقه ندارن. راستشو بخوای، روزگار کتاب تموم شده.
سوال:فکر میکنی مردم چی رو جایگزین کتاب کردن؟
پاسخ: معلومه دیگه! فضای مجازی… الان اینستاگرام برای مردم دنیا از هر کتابی جذابتره.
سوال:گفتی “مردم جهان”… یعنی فکر میکنی کم شدن مطالعه یه مشکل جهانیه؟
پاسخ: آره بابا! نوه ی خودم تا از مدرسه میاد، میره تو اینستاگرام. فکر کنم تو بیشتر جاهای دنیا هم همینطوره.
سوال:از اینکه مجبور شدی کتابفروشی رو ببندی چه حسی داشتی؟
پاسخ: خب… من خیلی عاشق کتابفروشی بودم. سودشم که زیاد نبود، ولی دوستش داشتم. همیشه به خودم میگفتم: “حداقل مردم یه چیزی میخونن، یه چیزایی یاد میگیرن…” پولش برام مهم نبود. ولی وقتی مجبور شدم تعطیلش کنم، خیلی ناراحت شدم.
سوال: خانواده بهت فشار آوردن که کتابفروشی رو ببندی، یا خودت تصمیم گرفتی؟
پاسخ: هر دو! من حتی از پول بازنشستگیمم خرج کتابفروشی میکردم… آخرش خانواده گفتن “دیگه فایده نداره”، خودمم فهمیدم ادامه دادنش بی فایده ست.
سوال: تو کجا بازنشسته شدی؟
پاسخ:من ۳۰ سال تو ارتش بودم. بعد از بازنشستگی، کتابفروشی زدم.
سوال: توی خانوادهتون کسی عاشق کتاب بود؟ مثلاً پدر یا مادرت؟
پاسخ: آره، پدرم خیلی اهل کتاب بود. عاشق شریعتی بود. من این عشق به کتاب رو از پدرم ارث بردم.
سوال: حالا بچه هاتون کتابخون شدن؟ این علاقه رو از تو به ارث بردن؟
پاسخ:گفتم دیگه! نَوم همینکه از مدرسه میاد، میره تو اینستاگرام… فقط یه دخترم گه گاه ی کتاب آشپزی میخونه… همین…بقیه هیچی … فقط کار، پول، خواب ، غذا
سوال: اگه مطالعه کم بشه، به نظرت چه بلایی سر جامعه میاد؟
پاسخ:فکر و آگاهی از کتاب میاد. اگه مردم کتاب نخونن، فقر فرهنگی زیاد میشه و کشور به هم میریزه… دقیقاً مثل افغانستان میشیم.
سوال:اگه همینجوری پیش بره، آینده ی کتاب و کتابخونی رو چطور میبینی؟
پاسخ:فکر میکنم تو آینده ی نزدیک، کتاب یه کالای لوکس میشه… البته الانم تقریباً همینطوره… ولی آینده از این هم بدتره. من اصلاً امیدوار نیستم…
پایان
نویسنده:ابوالقاسم کریمی
5-اردیبهشت/1404
ورامین
