تعریف
فرسایش خاک نتیجه استفاده ناپایدار از زمین و سایر اختلالات مانند آتش سوزی، استخراج معادن یا مصارف کشاورزی فشرده است در تعریفی علمی تر فرسایش خاک یک تغییر فیزیکی و فرآیند تدریجی جابجایی و انتقال لایه بالایی خاک (خاک سطحی) توسط عوامل مختلف به ویژه آب، باد و حرکت توده‌ای است که در درازمدت باعث از بین رفتن آن می‌شود
فرسایش خاک در جهان
به گفته یونسکو، تخریب خاک، رفاه دو پنجم بشریت را تضعیف، برخی گونه‌ها را منقرض و تغییرات آب و هوایی را تشدید می‌کند باید دانست و به شدت جدی گرفت که از دست دادن خاک ممکن است اثرات جدی بر کمیت و کیفیت خدمات اکوسیستم خاک داشته باشد و باعث پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جدی در هر کشوری شود در حال حاضر نیمی از خاک سطحی کره زمین در 150 سال گذشته از بین رفته است و سالانه در حدود 24 میلیارد تن خاک در جهان فرسایش می‌یابد
فرسایش خاک در ایران
در ایران همانند سایر کشور های جهان آمار های ثبت شده در خصوص فرسایش خاک بسیار ترسناک است و این آمارها تا نقطه پیش رفته که به اعتقاد برخی محققان و کارشناسان ، ایران جایگاه سوم در خاورمیانه از نظر فرسایش خاک را دارا است همین کارشناسان ادعا دارند فرسایش خاک در ایران تقریباً معادل ۲ تا ۲.۵ برابر آسیا و ۵ تا ۶ برابر میانگین جهانی است آنها تغییر کاربری اراضی را به عنوان یک معضل جدی برای حفاظت از اراضی حاصلخیز و مرغوب آبی کشور میدانند و باورشان آن است که با اجرای عملیات آبخیزداری میتوان تا 50 درصد از فرسایش خاک در کشور جلوگیری کرد این کارشناسان به مسئولان بلند پایه هشدار داده اند ، در حالی که تولید هر یک سانتی‌متر خاک به بیش از ۵۰۰ سال زمان نیاز دارد سالانه حدود ۲ میلیارد تن از خاک حاصلخیز ایران دچار فرسایش می‌شود آنها با تحقیقات خود ثابت کرده اند سالانه بالغ بر ۱۶.۵ تن در هکتار فرسایش خاک در کشور اتفاق و می افتد همچنین محققان و کارشناسان سازمان محیط زیست گفته اند در حالی که تاکنون نقشه کامل خاک برای ۱۸ میلیون و ۲۳۲ هزار هکتار از اراضی بر روی پایگاه اطلاعات منابع خاک کشور بارگذاری شده است اما متاسفانه ۶۰ درصد از خاک‌های ایران زیر یک درصد ماده آلی دارند و ۳۳ درصد خاک‌ها نیز با کمبود پتاسیم روبرو هستند به باور آنها فقط دراستان لرستان میزان فرسایش خاک در برخی مناطق به ۷۰ تن در هکتار می‌‌‌رسد
سخن پایانی
آمارهای ترسناکی از فرسایش خاک در ایران وجود دارد اما باید باور داشت که هنوز میتوان برای نجات سرزمین گام برداشت کارشناسان محیط زیست بارها در همایش ها و گزارشات مختلف هشدار داده اند که باید عملیات آبخیزداری در کشور نهادینه شود چرا که با اجرای آن میتوان تا 50 درصد از فرسایش خاک در کشور جلوگیری کرد همچنین با جلوگیری از تغییر کاربری اراضی میتوان یکی از اصلی ترین معضل فرسایش خاک را ریشه کن کرد ، پس تا ناامید شدن راه بسیار است ، وَ باید همچنان ادامه داد ، آگاه سازی کرد و پای کار بود.
ابوالقاسم کریمی
پنج شنبه – ۲۲ شهریور ۱۴۰۳
ورامین
👈برخی از منابع:خبرگزاری های ایسنامهرتسنیمصدا و سیمادنیای اقتصاد
👈لینک منبع1: https://t.me/ab0lghasemkarimi1365/16
👈لینک منبع2: https://t.me/ab0lghasemkarimi1365/18
🔹منابع در اختیار شماست ، از این مطلب با خیال راحت در نوشته ، آموزش و فرهنگسازی ، استفاده کنید
